Inspection Hazardous Materials (IHM)

Een veilige en gezonde omgeving is essentieel voor een productieve werksfeer. Dat geldt óók voor de maritieme werkomgeving. Gezondheid en veiligheid aan boord van schepen wordt steeds meer onder de loep genomen door nationale, Europese en wereldwijde toezichthouders. Inclusief huidige en voorgestelde implementaties door de Internationale Maritieme Organisatie (IMO). Deze stelt steeds hogere eisen aan maritieme ondernemers om aandacht te besteden aan gezondheids- en veiligheidsoverwegingen. Een inventarisatie van gevaarlijke stoffen (IHM) speelt een cruciale rol.

IHM wordt gezien als de Best Beschikbare Techniek (BBT). De voordelen van de inventarisatie worden algemeen erkend binnen de industrie. Dit zijn de specifieke voordelen van IHM:

Identificeert alle gevaarlijke stoffen aan boord, waaronder kwik, loodhoudende verf, chroom-6 of polychloorbifenylen (PCB's)
Draagt bij aan een veilige werkplek voor uw medewerkers
Zorgt ervoor dat het schip veilig ontmanteld kan worden, met lage risico's voor mens en milieu
Geeft uw bedrijf een positief imago
Zorgt ervoor dat het schip voldoet aan de huidige en toekomstige regelgeving, zoals SOLAS en MARPOL
Biedt instrumenten om verdere acties te ondernemen en de veiligheid, bruikbaarheid en duurzaamheid van schepen te bevorderen
Zorgt voor een sterke positie in aansprakelijkheidskwesties
Zorgt voor hogere inruilwaarden voor schepen

Een IHM geeft inzicht in de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen aan boord van een schip, waardoor risico's voor de gezondheid van medewerkers en het milieu tot een minimum worden beperkt. Van de IHM-inspectie ontvangt de opdrachtgever een rapport. In het rapport staat niet alleen welke gevaarlijke stoffen aanwezig zijn, maar het specificeert ook de hoeveelheden en hun specifieke eigenschappen. Zo test onderzoekt IHM de aanwezigheid van PCB's, kwik(verbindingen), asbest, radioactieve stoffen en chroom-6. Een IHM-rapport is 'dynamisch', wat betekent dat het rapport uiteindelijk de hele levenscyclus van een schip bestrijkt. Grofweg zijn er drie fasen te onderscheiden:

Bouwfase reders of scheepswerven

Vanaf 31 december 2018 zijn nieuwbouwschepen verplicht om een IHM-rapport te hebben. Tijdens de bouwfase zal de werf – in samenwerking met de reder – de IHM opzetten die gebaseerd is op materiaalverklaringen. Dit is gecertificeerd door de vlaggenstaat of erkende organisatie (RO), en gecontroleerd door Port State Control PSC en periodieke certificering. In sommige gevallen is een controle van eventueel gebruikte materialen van leveranciers nuttig voor de bouw van het schip. Let op: dit is geen IHM, maar het kan al veel inzichten verraden. In beide gevallen wordt een eerste onderzoek (IHM deel I) uitgevoerd.

Operationele fase reders of scheepswerven

Wanneer er bepaalde wijzigingen aan boord plaatsvinden, is een (geactualiseerde) IHM vereist. Zo is het mogelijk dat er na een refit of intensieve docking gevaarlijke stoffen aan boord zijn gebracht. Voor een bestaand schip dat tijdens de bouw al een IHM had, is een aanvullend onderzoek voldoende. In dat geval krijgt het bestaande IHM Part I rapport een update, of wordt het indien nodig verder uitgebreid. Wanneer het schip nog geen IHM aan boord heeft, wordt een eerste inspectie (IHM Part I) uitgevoerd.

Recyclingfase scheepseigenaren of scheepsrecycling inrichtingen

Als een schip het einde van zijn economische levensduur heeft bereikt, moet het worden gesloopt en gerecycled. Het recyclen van schepen is een grote uitdaging op het gebied van de bescherming van natuur en milieu. In de praktijk is dit vaak een gevaarlijke en milieubelastende klus, vanwege de gevaarlijke stoffen die in het schip en in de uitrusting ervan worden verwerkt. Tijdens de voorbereidende fase van de ontmanteling wordt een eindonderzoek (deel I, II & III) uitgevoerd. Dit IHM-rapport vormt een belangrijke bron van informatie voor het scheepsrecyclingplan en de selectie van de scheepsrecyclinginrichting. Samen met een SRP (Ship Recycling Plan) en DASR (Document of Authorization to conduct Ship Recycling) kan het schip veilig worden gedemonteerd.

Een IHM bestaat uit onderzoek en bemonstering aan boord. Na onderzoek en het opstellen van een Visual Sampling and Checking Plan (VSCP) zal een volledig goedgekeurde HazMat-expert monsters van allerlei materialen verzamelen tijdens een onderzoek aan boord. Vervolgens laat hij ze analyseren in een gecertificeerd laboratorium. In alle gevallen raden wij aan om zowel deskresearch als een visuele inspectie uit te laten voeren tijdens IHM Part I. Het biedt een solide basis voor een Deel II-onderzoek, omdat het feitelijk bewijst dat het rapport overeenkomt met de werkelijkheid.

Een voorbeeld uit de praktijk: asbest

Een van de materialen die aan boord van schepen wordt aangetroffen, is asbest. Sinds 2002 is het gebruik van asbest op schepen verboden, en toch wordt het nog regelmatig aangetroffen. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt in blusdekens, isolatiemateriaal, touwen, remvoeringen, plafondbekleding en elektrische zekeringen. Asbest vormt een aanzienlijk risico voor de gezondheid op de lange termijn. Een IHM geeft duidelijkheid in de aanwezigheid van asbest. Het laat zien om welke typen het gaat, op welke locaties de toepassingen worden aangetroffen en wat de toestand is. Een IHM geeft ook mogelijke gezondheidsrisico's aan.

Tijdens een inventarisatie van gevaarlijke stoffen worden tal van monsters genomen door een deskundige. Het betreft onder meer Asbest, PCB’s, CFC’s, Halon (blusinstallaties), ozonlaagaantastende stoffen, anti- fouling toepassingen, cadmium, chroom VI verbindingen, lood, kwik, PBB’s, PBDE’s, radioactieve stoffen, koolwaterstoffen, broomhoudende vlamvertragers, FPAS- verbindingen.